مراسم عروسی در دامغان
مراسم عروسی در دامغان
مراسم عروسی در دامغان و برخی از روستاهای ان به شرح زیر می باشد:
معمولا اغلب جوانان دختر ایده ال خود را تصادفا در کوچه و خیابان می بینند و چون حس کردند که واقعا به او دل باخته اند ، به وسایلی جریان را به گوش اولیای خود می رسانند .
اولیای او پس از موافقت ، چند زن را به عنوان دختر پسندی به خانه دختر می فرستند و انها هم بدون انکه مقصود و منظور قبلی خود را عنوان کنند به بهانه ای به خانه دختر رفته و دقیقا طرز رفتار و قیافه و کارهای او را از نزدیک بررسی می کنند ، مثلا برای انکه بفهمند دهان دختر بدبو است یا نه ، به بهانه ای دهانش را می بوسند و یا برای آگاه شدن از سلیقه او مخفیانه زیر فرش های خانه آنها را نگاه می کنند .
پس از آنکه اولیای جوان کاملا از وضع دختر مورد علاقه پسر آگاه شدند و او را پسندیدند زنها را به خانه دختر می فرستند ، آن زن جریان را با لولیای دختر در میان گذاشته و می گوید : اگر اولیای فلان جوان راهی دارند برای خواستگاری خدمت برسند و اگر هم راهی ندارند ، این مطلب را همینجا چال کنید تا فقط خدا بداند و ما و شما ، با این جریان اگر اولیای دختر راه بدهند ، عده ای از بزرگان و ریش سفیدان فامیل پسر در ساعتی که قبلا از طرف اولیای دختر تعیین شده برای قول گیری به منزل دختر می روند ، در این موقع عده ای از بزرگان و نزدیکان خانواده دختر نیز از طرف اولیای دختر دعوت شده و در خانه دختر حضور دارند و در ان حال پس از پذیرایی ، بزرگترین فرد فامیل پسر ، موضوع را عنوان کرده و در خاتمه می گوید " باید ... را به نوکری قبول کنید". پس از ان بزرگترین فرد فامیل دختر جواب موافق داده و بلافاصله موضوع مهریه و شیربها و خرج عروسی و غیره را مطرح نموده و مدتی طرفین با یکدیگر چانه می زنند و سرانجام پس از موافقت طرفین همه مبارک باد گفته و بدون درنگ شربت و شیرینی در میان حضار توزیع کرده و به اصطلاح شیرینی می خورند و در همانجا شب شب سفیدی را تعیین می کنند و سپس هریک به خانه خود می رود .
فردای آن شب از طرف خانه داماد مقداری هیزم و چیزهای دیگر به نام بار و قدری شیر و نان و گوشت و ..... به نام تاقنون لواش به خانه عروس می فرستند .
در شب سفیدی نیز خانواده عروس و داماد هر کدام عده ای از بستگان خود را دعوت کرده و اقوام داماد مقداری کفش لباس حنا صابون قند شکر پارچه سفید شیرینی آینه و قران و برخی چیزهای دیگر را که نسبت به وضع مالی و خانوادگی عروس و داماد کمیت و کیفیت ان تغییر می می کند در میان سینی های بزرگ گذاشته و به نام سفیدی به خانه عروس می برند ، ان جا یکی از فامیل داماد یک یک اشیاء برده شده را به حضار نشان داده و شاباش می گوید ، برای مثال ، وی می گوید : این پنج من قند ، هاشاباش و بلافاصله تماشا گران یک صدا فریاد می زنند ، شاباش شاباش هاشاباش ، و یالاخره در پایان کار یکی از زنان فامیل داماد که به خوش اقبالی ( سفید بختی) معروف است انگشتری به دست عروس نموده و به اصطلاح او را شال انگشتر می کنند ( در خانواده های بی بضاعت که انگشتر در بساطشان نیست چارقد و کفش به سر و پای عروس کرده و به اصطلاح او را کفش و چارقد می کنند) و پس از آن شربت و شیرینی خورده و به خانه های خود بر می گردند.
فردای ان شب داماد به وسیله یکی از محارم خود هدیه ای برای عروس می فرستد و عروس هم متقابلا دستمالی را که با عطر و گلاب معطر شده ، به نام یاد بود برای داماد ارسال می دارد ، فرستادن این گونه یادبودها کم و بیش ادامه دارد تا خانواده های عروس و داماد متفقا ساعت سعدی را که مسلما نباید قمر در عقرب باشد برای برگزاری مراسم عقد معلوم می کنند.
شبی که فردای ان عروس را عقد می کنند عده ای دوستان و همسالان عروس او را به حمام برده " حمام دختر بران " ضمن خواندن و رقصیدن عروس را می شویند و فردای ان شب بنا به دعوت قبلی عده ای از نزدیکان عروس و داماد و دونفر از علمای محل در خانه عروس حاضر شده و مردان در اتاقی و زنان در اتاق دیگر می نشینند.
زنان دو فامیل ف لباس سفیدی پوشیده ( تا سفید بخت شوند ) و او را در برابر آینه ای که داماد خریده و آن را آینه بخت نیز می گویند ، روی تشکی که ملافه سفیدی روی آن کشیده شده می نشانند و در برابرش سفره ای پهن کرده و دو عدد لاله که در هر کدام شمعی روشن است و مقداری نان پنیر سبزی اسفند سیاه دانه گردو تخم مرغ پخته ( دو عدد ) نبات خاکه قند رشته پسته و دو لیوان پر از شربت در آن می گذارند و سوره یوسف را به دست او می دهند تا در موقع جاری شدن صیغه مشغول خواندن آیاتی از آن شود و اگر هم سواد ندارند به نوشته های آن نگاه کند.
در این موقع خانواده عروس کاسه ای به داماد می دهند که آن را پر از آب کرده و سکه سفیدی به نام سکه عقد نیز در آن بیاندازند تا آن را در سفره عقد نهاده بعد از اتمام مراسم عقد آن آب را به نام آب عقد به سر عروس بریزند.
پس از ان که داماد وظیفه خود را انجام داد چند زن سفید بخت پارچه سفیدی بالای سر عروس نگاه داشته و هفت زن سفید بخت دیگر با هفت سوزن دارای هفت رنگ نخ دائما روی آن پارچه سفید را می دوزند و در همانحال زنی پشت سر هم از دوزنده ها می پرسد : چی چی می دوزید ؟ و دوزنده ها هم جواب می دهند : بخت و اقبال می دوزیم .
در همین زمان سفید بخت دیگری دو کله قند کوچک را بالای سر عروس به یکدیگر می ساید طوریکه خاکه های قند روی پارچه سفید بریزد و در گوشه ای از اتاق هم تخم مرغی را با سرکه و اشخار ( نام نوعی سنگ) در یک قوری روی آتش می گذارند تا بجوشد و کار تمام این زنهای سفید بخت باید تا خاتمه مراسم عقد ادامه داشته باشد.
در این زمان یکی از دو عالم حاضر در مجلس که مقام ارجمند تری را دارد با اجازه سرپرست عروس به پشت در اتاق که عروس در آن جا است رفته و روی فرشی که قبلا گسترده اند می نشیند و پس از خواندن خطبه ای و عنوان شرایط عقد از عروس برای اجرای صیغه وکالت می خواهد ولی عروس جوابی نمی دهد و در نتیجه عاقد بار دیگر مطالب دفعه اول را تکرار می کند و باز هم عروس جوابی نمی دهد ، در این موقع یکی از زنان داخل اتاق می گوید : عروس زیر زبانی می خواهد ، پس از ادای این مطلب ، داماد به وسیله یکی از زنان فامیل خویش مبلغی به عنوان زیر زبانی برای عروس می فرستد ، پس از آن عاقد برای بار سوم خطبه و مطالب دیگر را عنوان می کند و در پایان عروس با اجازه بزرگترها با گفتن بله موافقت خود را اعلام می دارد.
پس از ان وکیل عروس به اتاق مردانه مراجعت نموده و ملای دوم نیز بدون آنکه خطبه ای بخواند از داماد وکالت گرفته مشغول اجرای صیغه می شوند. وقتی در اتاق مردانه وکیل عروس شروع به خواندن خطبه می کند بلافاصله در اتاق زنانه زنی از اقوام عروس دهان زنی زبان باز را که قبلا در دست گرفته می بندد و بعد از انجام مراسم عقد دهان او را باز می کند تا اگر دیگران نیز همین کار را مخفیانه کرده باشند کارشان خنثی شود و بی نتیجه بماند، زیرا معتقد هستند که اگر شخصی به عنوان دشمنی ، قفل یا چاقو و یا مقراضی را در موقع شروع اجرای صیغه نبندد تا زمانی که آن را باز نکرده باشد در مقابل ان عروس قدرت مردانگی خود را از دست داده و در نتیجه قادر به انجام عمل زفاف نخواهد شد.
چند دقیقه بعد از مراسم عقد پارچه ای بر روی صورت عروس انداخته و داماد را به اتاق او دعوت می کنند ، وقتی که داماد وارد می شود عروس از جای خود بر می خیزد ، در این موقع داماد به سوی او رفته و مقداری سکه و نقل به سر عروس می پاشند و ضمنا برای آنکه همیشه بر عروس مسلط باشد سعی میکند که دور از نظر دیگران انگشت پای او را لگد کند ، پس از آن هردو در مقابل آینه می نشینند و حاضران هم کم کم اتاق را کاملا خلوت می کنند و در را به روی آن ها می بندند.
پس از خلوت شدن اتاق ، داماد مبلغی پول به عنوان رو نما به عروس داده و پارچه ای را از روی صورت او بر می دارد و برای اولین بار رخسارش را می بوسد.
عروس و داماد که معمولا از یکدیگر خجالت می کشند ابتدا در آینه یکدیگر را تماشا می کنند و بعد کم کم به روی یکدیگر خیره شده و هر کدام لیوانی از دو لیوان شربت میان سفره را بر می دارند و هریک با دست خود شربت لیوان خویش را به دیگری می اشامند ، بعد از آن هریک تخم مرغی از دو تخم مرغ پخته شده را بر می دارند و با دست خود پوست کنده و پس از آغشتن در خاکه قند به دهان همسر خود می گذارند.
تقریبا بیست دقیقه که از خلوت انان گذشت خویشان عروس و داماد وارد می شوند و داماد هم اجبارا اتاق عروس را ترک می کند و عروس هم با تخت کفش خویش شمع های روشن لاله را خاموش می کند.
معمولا زفاف مدتی بعد از مراسم عقد انجام می شود و داماد هم تا ان شب حق ندارد عروس را ملاقات کند ولی عروس و داماد به وسایلی و وسایطی با یکدیگر ملاقاتها می کنند تا بالاخره یک شب قبل از مراسم زفاف در حضور عده ای از زنان دو فامیل عروس را اصلاح می کنند در این موقع هر یک از فامیل مبلغی به نام میان بندی به دامن عروس می ریزند و به حمام می برند.
وقتی عروس عازم حمام می شود باید حتما کفش هایی را که داماد برایش آورده بپوشد ، ولی ابتدا از پوشیدن آن خود داری می کند و در نتیجه یکی از بستگان نزدیک داماد به نمایندگی از طرف او مبلغی پول به نام میان کفشی در میان کفش عروس می گذارد و عروس هم ان مبلغ پول را برداشته و کفشهایش را می پوشد و به همراه آنها به حمام می رود.
در حمام بدن عروس را شسته و دست به کار حنا بندان می شوند در این موقع عروس دست خود را مشت کرده و نمی گذارد حنا به کف دستش ببندند سپس یکی از نزدیکان داماد به عروس نزدیک شده و پس از ان که او را بوسید سکه ای را که معمولا اشرفی است به نام میان حنایی در کف دست عروس می گذارد و یالاخره با این کار عروس را برای حنا بندان اماده می کند.
موقعی که عروس در حمام است برخی از اقوام و دو.ستان عروس و داماد مقداری خوراکی در یک سینی به حمام می فرستند و در آنجا پس از ان که فرستنده سینی را با صدای بلند معرفی کردند شاباش می گویند و خوراکیها را می خورند.
چند دقیقه قبل از ان که عروس از حمام خارج شود جمعی از مردان دو خانواده به اتفاق عده ای مطرب به پشت در حمام آمده و مشغول زدن و خواندن و رقصیدن می شوند تا عروس در حالیکه زنان همراه او اطرافش را گرفته اند از حمام بیرون آمده به طرف منزل روان می شود. از حمام تا خانه برادر عروس آینه ای را پیشاپیش او حمل می کند و مطربان محلی نیز در برابرش می نوازند و می خوانند و می رقصند.
فردای آن شب عده ای مرد از طرف خانواده داماد به خانه عروس می آیند که جهیزیه اش را به خانه داماد ببرند ، خانواده عروس جهیزیه را در حضور جمعیت ، یکی یکی نشان داده " جهاز نما "می کند " و مردم شاباش می گویند ، پس از ان جهیزیه را در صندوق ها و سینی ها چیده و تحویل اقوام داماد می دهند. وقتی جهیزیه به منزل رسید ، خانواده داماد ، حاملین و همراهانشان را با شیرینی پذیرایی نموده و چند زن از خانواده عروس نیز جهیزیه را با ترتیب خاصی در حجله می چینند.
بعد از ظهر همان روز عروس را بزک کرده و تقریبا دو ساعت به غروب مانده او را تخت می زنند ( روی تخت می نشانند) و زنان دعوت شده نیز دایره و تمبک می زنند و می خوانند و می رقصند و پول سر عروس می ریزند و شاباش می گویند ، ضمنا زنان و دختران دعوت نشده هم دسته دسته برای تماشای عروس می آیند و بعد از تماشای عروس به خانه داماد می روند تا حجله و جهیزیه اش را نیز ببینند.
در همان موقع که زنها در منزل عروس جمعند ، عده زیادی از مردانی که به وسیله خانواده های عروس و داماد دعوت شده اند در خانه ای که قبلا برای مجلس مردانه معین شده جمع و با هزینه داماد پذیرایی می شوند و چون ساعتی از شب گذشت عده ای از جوانان ، داماد را به حمام می برند ، در حمام داماد باید از باقی مانده صابونی که عروس سر خود را با آن شسته است ، خود را بشوید.
وقتی داماد از حمام بیرون امد در حالیکه دو ساق دوش در طرفین او حرکت می کنند و مطربان نیز پیشاپیش او مشغول کار خود هستند از حمام به طرف خانه ای که مجلس مردانه در آن جا است روان می شوند ، در هر چند قدم یکی از خویشان و یا دوستان داماد در حالیکه شاخه ای نبات در دست دارد به او نزدیک شده و پس از انکه او را بوسید شاخه نبات را در دهانش می گذارد و مبلغی پول و نقل به سر داماد می ریزد و بچه ها هم با تلاش بی نظیری مشغول جمع اوری پولها می شوند ، داماد هم بلا فاصله شاخه نبات را را از دهان گرفته و به یکی از ساق دوش ها می دهد، تا برایش نگاه دارد.
با این وضع داماد و همراهان به طرف خانه می روند ، ( عرب های قریه قوشه در غرب دامغان در برابر داماد چوب بازی هم می کنند ) و چون به منزل رسیدند ، داماد به تخت می نشیند و دو ساق دوش او نیز در دو طرفش روی صندلی قرار می گیرند ، در این موقع نوازندگان و خوانندگان و رقصندگان در نهایت فعالیت هستند و اقوام و دوستان داماد نیز هر یک به نوبه خود داماد را بوسیده و پول و نقل به سرش می پاشند و جوانان نیز هر کدام هر هنری که دارند نشان می دهند ، ساعتی که از این جریان گذشت سفره را گسترده و جز داماد بقیه شام می خورند و تقریبا در همان ساعت جز عروس ، بقیه زن ها در خانه پدر عروس با هزینه داماد غذا میل می نمایند ، بعد از صرف شام ، میهمانان مرد به خانه عروس می روند تا او را به منزل داماد بیاورند ، زمانی که مردان به خانه عروس رسیدند ، پدر یا برادر عروس مقداری نان و پنیر را در سفره ای نهاده و به کمر عروس می بندد تا آن را به عنوان خیر و برکت به خانه داماد ببرد ، پدر یا برادر عروس ، هنگام بستن سفره به کمر عروس می گوید : انشاء الله هفت تا پسر کاکل زری و یک دختر دندان مرواری بزایی " پس از بسته شدن سفره ، عروس به عنوان خدا حافظی دست بزرگتر ها را بوسیده و با کوچکترها نیز روبوسی می کند ، بعد از آن دست خود را روی ظرف آردی می گذارد که آن را به عنوان صدقه به دیگران بدهند و بعد در حالیکه برادر داماد پیشاپیش او آینه ای را حمل می کند و عده ای زن نیز او را در میان گرفته اند سه بار از زیر آینه و قرآن گذشته و باتفاق مردان منتظر از خانه پدر بیرون می آید در این موقع زنی از زن های همسایه عروس در برابر او اسفند در آتش ریخته و با صدای بلند چند بیت شعر می خواند ، مثلا می گوید :
از این کوچه ببردن ماه ما را - گل خوشبو و خاطر خواه ما را
هر ان کس می برد خیرش ببیند – پریشان کرده است احوال ما را
در همین زمان یکی از زنان فامیل داماد چیزی گران قیمت و سبک وزن را تحت عنوان دزدو از خانه پدر عروس به نفع داماد می دزدد زیرا معتقد هستند که با این عمل عقل عروس و پدر مادرش را دزدیده اند.
موقعی که عروس به طرف خانه داماد می رود صدای دایره زنگی و تنبک و کمانچه و رقص رقصندگان و اواز خوانندگان ، همراه با صدای ترقه و جرینگ جرینگ سکه ها و هیاهو و شاباش های همراهان آرزوی ازدواج را در دل جوانان زنده می کند.
وقتی عروس به خانه داماد نزدیک می شود ، داماد به بالای بام رفته و به طریقی بالای در ورودی حیاط می ایستد که عروس در موقع داخل شدن به خانه از زیر پای او بگذرد و در این موقع جمعیت مرتبا با هم فریاد می کنند : هو هو همینجنه ( همین جاست) ، قبل از این که عروس وارد حیاط داماد شود ، گوسفندی را در برابر او قربانی کرده و به اصطلاح او را از خون رد می کنند و بعد از ان زنی از زنان همسایه داماد در برابرش اسپند به اتش ریخته و تخم مرغ می شکند و با صدای بلند چند بیت شعر می خواند مثلا می گوید :
پسین پسین که شاه شاهان آمد- عناب لب و مرواری دندان آمد
ما لاف نمی زنیم و حق می داند – در کوچه ما دختر سلطان آمد
بعد از آنکه شعر خوانده زن همسایه تمام شد ، عروس را به خانه داماد هدایت می کنند ، در این موقع فامیل داماد متوجه هستند که عروس مخفیانه سرش را به چهار چوب در ورودی حیاط نزند زیرا معتقد هستند که اگر عروس این کار را بکند ، پدر و مادر داماد به زودی خواهند مرد ، ضمنا یک بشقاب برنج جلو در می گذارند که وقتی عروس وارد می شود با پای خود برنج ها را بپاشد تا همیشه نعمت در آن خانه فراوان باشد.
وقتی عروس وارد حیاط شد ، مادر داماد به استقبال او آمده و مقداری نقل و نبات و پول به سر عروس ریخته و پس از آن که او را بوسید شعری می خواند ، مثلا می گوید :
ای سرو صنم ز بوستان آمده ای - ای خرمن گل ز باغ جان آمده ای
خون شد دل من برای دیر آمدنت – ای ماه تو چون روح و روان آمده ای
در این موقع زنی یک ظرف عسل در برابر عروس نگاه می دارد ، عروس کمی از آن عسل را خورده و مقداری هم در دهان مادر شوهر می گذارد تا در زندگی همیشه کامشان شیرین باشد ، بعد از آن عروس را به داخل حجله هدایت کرده و همراهان نیز وارد می شوند تا از آنها در داخل حجله با شربت و شیرینی پذیرایی شود.
مردان و نوازندگان وقتی عروس را به خانه داماد رسانیدند فورا به طرف خانه ای که مجلس مردانه در آن جاست روانه شده و بعد از چند دقیقه داماد را هم با همان تشریفات به خانه ای که عروس هست می برند .
وقتی داماد به آستانه خانه رسید ، از تمامی حضار تشکر کرده و داخل خانه می شود و مردم نیز به خانه های خود می روند .
زنان دو خانواده از در حیاط تا درون حجله با داماد می روند و در آنجا عروس و داماد در کنار یکدیگر می نشینند و اقوام پول و نقل به سر داماد و عروس ریخته و احیانه خطاب به عروس و داماد اشعاری چون اشعار زیر را می خوانند:
چشمت به ستاره سحر می ماند – رویت به گلیچه و قمر می ماند
هر کس که به بالین تو سر بگذارد- از ناز و کرشمه تو در می ماند
---------
شهد و شکر و شراب شیرین خودتی – شمس و قمر و زهره و پروین خودتی
هر وقت دم دریچه ای بنشینی- مانند نبات چین و ماچین خودتی
------
دیده ام هر دم بر و رویت منور می شود – موی نافه نافه مشک و مشک عنبر می شود
پشت پای نازکت را گر گذاری روی خاک – خاک سنگ و سنگ لعل و لعل گوهر می شود
عکس رویت گر بیفتد در میان جوی آب – آب شیر و شیر شهد و شهد شکر می شود
پیر زالی گر ببیند حسن رویت را به خواب – پیر زن از حسن رویت هم چو دختر می شود
--------
بلند بالا بلندی را تو داری – چهل گیس فرنگی را تو داری
چهل گیس فرنگی حلقه حلقه – زبان مرغ و ماهی را تو داری
-----
پس از چند دقیقه پدر و یا برادر بزرگتر داماد وارد حجله شده و دست عروس را به دست داماد داده و به اصطلاح انها را دست به دستان می دهد و پس از ان وقتی که اتاق خلوت شد ابتدا داماد دو رکعت نماز شکرانه به جا می اورد .
صبح فردا برای عروس و داماد پاتختی می گیرند ، به این معنی که هر یک از داماد و عروس را در خانه ای جداگانه روی صندلی می نشانند و نوازندگان با کمانچه و تنبک و دایره زنگی و خوانندگان و رقصندگان ( پسرانی که لباس زبانه پوشیده اند در برابر داماد به رقص مشغول شده و در خانه زنانه نیز زنان با دایره و تنبک و زدن و رقصیدن در برابر عروس هنر نمایی می کنند و اشخاصی که در شب قبل دعوت داشته اند حضور پیدا کرده و چون شب عروسی پول و نقل به سر عروس و داماد ریخته و شاباش می گویند.
پس از مدتی خواندن و رقصیدن در مجلس مردانه ، مردی که در آن مجلس از همه مسن تر و با شخصیت تر است ، یکی از دوستان داماد را به حضور طلبیده و مبلغی به عنوان پاتختی به او میدهد که ان را به داماد بدهد.
ان شخص پول ها را در حضور همه شمرده و با صدای بلند نام شخص و مبلغ داده شده را اعلام می کند ، مثلا می گوید : آقای .... صد تومان داده انشاء الله سر عروسی پسرش هاشاباش . و حضار نیز یک صدا می گویند : شاباش شاباش ها شاباش .
بعد از آن هر یک به قدر توانایی خویش مبلغی می دهند و گیرنده هم به همان طریق شخص و مبلغ را باصدای بلند اعلام کرده و مردم شاباش می گویند .
همچنین یکی دیگر از دوستان داماد نام اشخاص و مبلغی را که می دهند را در کاغذی یادداشت می کند و در خاتمه به همراه پول ها ان را به داماد می دهد تا او نیز در موقع جبران ان محبتها مبلغی را که اشخاص داده اند بداند.
تقریبا یک ساعت به ظهر مانده مجلس خاتمه یافته و هر کس به دنبال کار خود می رود .
ظهر ان روز عروس و داماد و تمام انهایی که در ان خانه هستند با غذایی که مادر عروس می فرستد ناهار می خورند عصر همان روز عروس هدایایی که برای هر یک از اقوام دور و نزدیک داماد و خدمت گزاران و حمامی و نانوا و پادو و غیره از خانه پدر اورده است در سینی نهاده و روپوشی روی ان می کشد و به نام خلعت برای انها می فرستد و انها نیز متقابل هدیه ای در همان سینی گذاشته و به عنوان چشم روشنی برای عروس می فرستند.
روز سوم عروسی ، عروس را برای اولین بار با تشریفات خاصی به آشپزخانه می برند و عروس هم برای آن که کارش با سفیدی شروع شود برای ناهار آن روز شیر برنج می پزد که از آن شیر برنج به عنوان اولین دست پخت عروس برای مادر عروس و همسایه ها نیز می فرستند.
بعد از چند روز کم کم خویشان عروس و داماد ، از آنها به عنوان پاگشا به شام دعوت می کنند و به این ترتیب زندگی مشترک آنها با خوشی و گردشهای شبانه آغاز و معمولا بعد از سالیان دراز با مرگ خاتمه می یابد ، زیرا زنان این دیار باور دارند که مرد خدای کوچک زن است و زن هم باید با چادر به خانه شوهر رفته و با کفن خارج شود.
------
بر گرفته از کتاب فولکلور دامغان نوشته محمد علی طاهریا ۱۳۴۴ خورشیدی
گامی برای گرد آوری فرهنگ عامیانه شهر ستان دامغان برای حفظ آن و همچنین بهره برداری از واژگان آن برای سره سازی زبان پارسی .
